Spring naar content

Recherche

BRUSSELS STUDIES INSTITUTE

Hercontextualisering van de stripmuren van het Stripparcours van de Stad Brussel: afronding

Sinds enkele jaren wordt de Striproute van de stad Brussel bekritiseerd vanwege de seksistische en racistische stereotypen die sommige fresco’s zouden uitdragen. Een jaar geleden startte het Brussels Studies Institute een samenwerking met de striponderzoeksgroep ACME en het Belgisch Stripcentrum om voor elk van de 68 fresco’s een korte tekst van hercontextualisering op te stellen (die toegankelijk zal zijn via een QR-code). Ter gelegenheid van het BD Comic Strip Festival van 9 tot 11 september 2022 worden de eerste teksten gepubliceerd op de website van de Striproute.

Het bestrijden van gecontesteerde symbolen en stereotypen in de openbare ruimte is tegenwoordig een zeer gevoelig onderwerp en vergt daarom grondige werkzaamheden en een dialoog met de verschillende betrokken actoren. Een jaar lang hebben de BSI, ACME en het Belgisch Stripcentrum, op verzoek van de stad Brussel, een brede dialoog geopend met academici, deskundigen en talrijke vertegenwoordigers van de civiele maatschappij.

Tijdens drie uitwisselingsmomenten kwamen 47 personen bijeen: academische deskundigen die gespecialiseerd zijn in de verschillende behandelde thema’s (racisme, gender, geschiedenis, kunstgeschiedenis, sociologie, pedagogie, geheugen, geografie, antropologie, stripverhaal…); mensen uit de stripsector (gidsen van de stripcursus, uitgevers, auteurs, verantwoordelijken van de stripcursus); vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld (feministische en dekoloniale activisten) en studenten Romaanse talen en literatuur (ULB) en Urban Studies (ULB/VUB).

De discussies belichtten vele aspecten van de betwisting van bepaalde beelden die strips overbrengen. De teksten die de BSI, ACME en de CBBD voor de Stad Brussel hebben opgesteld, stellen elke fresco voor, identificeren mogelijke stereotypen en hercontextualizeren ze. Voortaan zullen voorbijgangers die geconfronteerd worden met een beeld uit een stripverhaal dat op een muur tot 900 m² wordt uitvergroot (terwijl het oorspronkelijk de bedoeling was dat het op enkele centimeters zou passen) meer informatie kunnen vinden over het gepresenteerde stripverhaal, over het tijdperk en de auteurs ervan.

Hoewel hercontextualisering nooit synoniem is van rechtvaardiging, stelt zij de burger in staat om zowel de bedoelingen van de auteurs bij het gebruik van bepaalde grafische elementen als de context waarin deze zich hebben ontwikkeld, te begrijpen.

De problemen, de moeilijke gevolgen en de belangrijke nawerkingen van racisme en seksisme waarmee veel burgers worden geconfronteerd, impliceren niet dat deze teksten bedoeld zijn om fouten te herstellen. Integendeel, ze zijn een uitnodiging om samen na te denken en deze symbolen en hun boodschappen in vraag te stellen.

Om deze constructieve dialoog voort te zetten en te verdiepen, kunnen degenen die een mening of commentaar op de teksten willen geven, contact opnemen met info@bsi.brussels. De ontvangen feedback zal worden doorgegeven aan de stad Brussel.

Het Brussels Studies Institute zorgde voor de redactie van de teksten en bedankt de leden van het wetenschappelijk comité die de teksten hebben nagekeken en talrijke suggesties hebben geleverd: Maaheen Ahmed, Mélanie Andrieu, Tine Anthoni, Els Consuegra, Isabelle Debekker, Erwin Dejasse, Serge Jaumain, Amandine Lauro, Fabrice Preyat, Nathalie Tousignant, Joost Vaesen en Benjamin Wayens. Het BSI, ACME en het Belgisch Stripcentrum danken ook Lyne Brenac, François Deneyer, Benoit Glaude, Alicia Lambert, Gert Meesters, Mary Peterson en Michel Van Roye voor hun bijdragen. Ten slotte worden ook alle anonieme deelnemers aan de drie seminaries bedankt, ook al betekent hun deelname vanzelfsprekend niet dat zij de gekozen strategie van hercontextualisering steunen. Hun meningen en argumenten waren nuttig voor verdere reflectie.

Scroll naar boven