Inaugurele les: “Stedenbouw en architectuur in tijden van populisme”, Alexander D’Hooghe
We leven in tijden van populisme, gevoed door wantrouwen ten aanzien van elites, vervreemding ten opzichte van onze bredere leefomgeving en een groeiende kloof tussen sociale klassen en inkomensgroepen.
Nog voor we omkomen door klimaatverandering, lopen we het risico ten onder te gaan ten gevolge van conflicten omwille van op de spits gedreven meningsverschillen.
Tot slot moeten we ons onvermogen om ons met onze omgeving te identificeren, aanpakken door het ontwikkelen van architectuur die een esthetiek van empathie en erkenning in zich draagt.
Architectuur en stedenbouw kunnen geen wereldproblemen oplossen, maar ze kunnen door welgekozen interventies zeker helpen om deze netelige kwestie aan te pakken.
Elk onvermogen is tegelijkertijd een opportuniteit om onze ontwerptools te verbeteren: via grootschalig regionaal ontwerp, via de inclusie van gemengde productietypologieën, via co-creatief ontwerp en via het bedenken van een esthetiek van empathie en erkenning.
We moeten onze onkunde om onze omgeving te lezen aanpakken. We kunnen pas begrijpen waar we thuishoren als we onze stedelijke en regionale leesbaarheid op grote schaal vergroten. Dit vereist een integratie van grootschalig regionaal ruimtelijk denken met zeer concrete architecturale ingrepen. Dit betekent ontwerpen en plannen van infrastructuur op ruimere schaal.
We moeten ons onvermogen om met elkaar in dialoog te gaan, aanpakken door toe te werken naar plaatsen waar inkomensklassen samenkomen en zich zelfs vermengen. De herintroductie van productie (lichte industriële activiteiten) in stedelijke omgeving, die innovatieve bouwtypologiëen vereist, moet worden aangemoedigd.
We moeten verder onze onkunde om de wereld rondom ons vorm te geven, aanpakken door vormen van ontwerp mogelijk te maken die co-creatie van onderuit toelaten, door burgers de kans te geven om mee te beslissen.
Alexander D’Hooghe
Stedelijke ontwerpen en analyses
Alexander D’Hooghe is gastprofessor aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston. Hij is tevens mede-oprichter van een studiebureau genaamd “Organization for Permanent Modernity”, met vestigingen in Boston en Brussel. Dit studiebureau is een echte denktank voor stedenbouw en architectuur.
Voorheen was hij eveneens directeur van het MIT Center for Advanced Urbanism, waar hij vooral actief was rond de problematiek van hedendaags ontwerp op grote schaal.
Zijn doctoraatsthesis, getiteld “The Liberal Monument” (Princeton, herfst 2010) werd internationaal gepubliceerd.
Meer recent verschenen talrijke artikels in gespecialiseerde tijdschriften in onder meer Duitsland, Israël, Spanje, Nederland, België en de Verenigde Staten, over zijn analyses en denkkaders in verband met sites over de hele wereld (o.a. New York, Shenzhen, Brussel, Oostende, Den Haag, Reykjavik, Zuid-Korea, of zelfs delen van Rusland, etc.).
Zijn studiebureau ontwikkelt een duurzame architectuur: het gaat om projecten die via eenvoudige oplossingen antwoorden bieden op complexe vragen en vereisten. Enkele van de recente of nog lopende projecten zijn onder andere: het masterplan voor de Abattoirs-wijk in Brussel, prototypes voor de ontwikkeling van perifere wijken aan de Oostkust van de Verenigde Staten, een reeks van voorzieningen en publieke centra rond Brussel, een plan voor de bescherming en ontwikkeling van de kust tussen Frankrijk en Nederland, etc.
D’Hooghe behaalde zijn doctoraat aan het Berlage Instituut in 2007 (TUDelft). Voorheen behaalde hij een Master in urban design aan de Harvard Graduate School of Design (2001) en een Master burgerlijk ingenieur architect aan de KULeuven (1996). Hij heeft onder andere gewerkt met Rem Koolhaas en Marcel Smets.
Datum en plaats
Maandag 2 maart 2020
Bibliotheek Solvay, Belliardstraat 137 in 1040 Brussel